|
ilaç sektörü sayfasına dönPatent yasa tasarısı Türkiye'de patent korumasını zorlaştırıyor
AİFD tarafından yayınlanan basın açıklamasında patent yasa tasarısının Türkiye'de patent korumasını zorlaştırdığı belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
Ülkemizin yenilikçi, yüksek katma değerli, sürdürülebilir bir ekonomik büyümeye sahip olması ve daha fazla uluslararası doğrudan yatırım çekmesinin en önemli ön koşullarından biri fikri mülkiyet haklarının uluslararası standartlarda korunması ve etkin bir patent sisteminin yaratılmasıdır. Fikri mülkiyet hakları rejiminin zayıf olması, o ülkeye transfer edilecek teknolojinin çalınması veya kopyalanması riskini artırdığından, dış yatırımları engellemekte ve ülkenin yatırım cazibesini düşürmektedir. Türkiye, Property Rights Alliance’ın (Mülkiyet Hakları İttifakı - PRA) 2012 yılı fikri mülkiyet hakları koruma endeksinde 129 ülke arasında 65. sıraya gerilemiş ve uluslararası yatırım çekmekte yarıştığı bölge ülkelerinin gerisinde kalmıştır. Halen Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonlarında görüşülmekte olan 1/756 numaralı Patent Yasa Tasarısı'nın genel gerekçesinde, uluslararası ve bölgesel anlaşmalara uyum sağlanması amacı ifade edilmektedir. Ancak yapılan değişikliklerle bu amaçtan uzaklaşılmıştır. Tasarıda AB Direktifleri ve Avrupa Patent Sözleşmesi (EPC) ile uyumlu olmayan hükümler bulunmaktadır. Tasarı bu haliyle Türkiye'yi fikri mülkiyet hakları korumasında mevcut durumdan da geriye götürecek bir nitelik kazanmıştır. İlaç sektöründe fikri mülkiyet ve patent haklarının uluslararası standartların altına düşürülmesi ve zayıflatılması yönündeki talepler temelde üç iddiaya dayandırılmaktadır. Ancak bu iddiaların içeriğine bakıldığında üçünün de doğru olmadığı görülmektedir. İddia 1: "Erken piyasaya sürülecek jenerik ilaçlar ucuz olacağı için SGK harcamaları düşecek, kamu maliyesi bundan yararlanacaktır." Ülkemizde ilaç fiyatları serbest piyasa koşullarında değil Sağlık Bakanlığı tarafından kararnamede belirlenen usule göre saptanmaktadır. SGK ise piyasadaki tek alıcı konumu nedeniyle geri ödeme fiyatlarını Bakanlık fiyatları üzerinden çok yüksek ilave iskontolar yaparak resen belirlemektedir. Bu nedenle Türkiye’de, bir orijinal ilacın jenerik eşdeğeri piyasaya çıktığında ABD veya AB ülkelerinde görüldüğü oranlarda bir fiyat düşüşü yaşanmamaktadır. Jenerik ilaçların piyasaya erken sürülmesi ile kamu maliyesine avantaj sağlanmış olmayacaktır. İddia 2: "Orijinal ilaçlar yabancı sermayeli firmalar tarafından ithal ediliyor, oysa jenerik ilaçları yerli firmalar üretiyor." Jenerik ilaç üreten firmaların yerli sermayeli olmaları gerekmemektedir. Türkiye'de jenerik ilaç endüstrisinde pazar payına göre ilk 25 jenerik firmanın 8'i yabancı sermayelidir. Bu firmaların Türk jenerik ilaç piyasasında ağırlığı % 23’tür. Jenerik ilaçların tümü yerel olarak üretilmemektedir. İthal ilaçların kutu olarak yüzde % 38’i jenerik ilaçlardır. İddia 3: "AB standartlarında fikri mülkiyet hakkı uygulaması nedeniyle yerli firmalar mali darboğaza giriyor ve yok pahasına satılıyor." Zayıflatılmış patent koruması otomatik olarak jenerik firmalar açısından piyasaya verilebilecek ilaç sayısını artırmaktadır. Fiyatların Sağlık Bakanlığı ve SGK tarafından belirlendiği, bu anlamda rekabetin bulunmadığı ülkemizde bu durum firmaların gelecekteki potansiyel gelirlerini AB ülkelerindeki jenerik firmalara kıyasla belirgin şekilde artırmaktadır. Patentlerin güçlü bir şekilde korunduğu AB ve ABD firmaları açısından, Türkiye'deki jenerik ilaç firmalarının potansiyel gelirleri kendi ülkelerindeki jenerik firmalardan çok daha yüksektir. Eğer tasarı bu şekilde yasalaşırsa bu talep daha da artacak ve gerçek anlamda "yerli" ilaç endüstrisi kalmayacaktır. Türkiye 2023 Vizonu ile belirlediği hedeflerine ulaşmak istiyorsa, ilaç sektörümüzü yarınlara taşıyacak ve ülkemizde ilaca erişimi güçlendirecek ileri teknolojili yatırımların artması isteniyorsa fikri mülkiyet hakları güçlü bir şekilde korunmalıdır. YENİLİKÇİ İLAÇ ENDÜSTRİSİ OLARAK PATENT TASARISI’NDA YAPILMASI GEREKEN DEĞİŞİKLİKLER HAKKINDA ÖNCELİKLİ ÖNERİLERİMİZİ AŞAĞIDA SUNUYORUZ:
|