pediyatri sayfasına dönDiyabetli annenin bebeği de risk altında
International Hospital Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Deniz Tamtekin, annede görülen diyabetin bebekleri de etkilediğini belirterek şu bilgileri verdi: “Diyabetli annenin bebeği de risk altındadır. Fakat diyabetli olmak anne olmaya engel değil. Diyabetli annelerin bebekleri genellikle iri doğuyor ve hipoglisemi daha sık görülüyor. Bu bebeklerin doğumdan hemen sonra, sık sık emzirilmesi gerekiyor. Çünkü bebekte hipoglisemi varlığı havaleye yol açabilir. Dolayısıyla gebelik dönemi boyunca yaşanabilecek sıkıntılara karşı önceden önlem alınması ve düzenli uzman kontrolü çok önemlidir. Aksi halde doğum sonrasında bebekte ciddi sorunlar görülebilir.”
Anne adayının diyabetli olması sadece hamilelikte değil doğumdan sonraki dönemde çocuk açısından riskleri beraberinde getiriyor. Diyabet hamileliğin erken döneminde vücudun glikoz kullanımı artarak kan şekerinin düşmesine neden olabiliyor ve insüline ihtiyacı artıyor. İnsülin ihtiyacının artması nedeniyle kan şekeri yükselir. Gebelikte oluşabilecek şeker hastalığı nedeniyle tüm hamilelerde 24-28 inci haftalarda oral glikoz tolerans testinin yapılması gereklidir.”
Anne adayının diyabetli olması sadece hamilelikte değil doğumdan sonraki dönemde çocuk açısından riskleri beraberinde getiriyor. Diyabet hamileliğin erken döneminde vücudun glikoz kullanımı artarak kan şekerinin düşmesine neden olabiliyor ve insüline ihtiyacı artıyor. İnsülin ihtiyacının artması nedeniyle kan şekeri yükselir. Gebelikte oluşabilecek şeker hastalığı nedeniyle tüm hamilelerde 24-28 inci haftalarda oral glikoz tolerans testinin yapılması gereklidir. Diyabeti annelerin bebeklerinde makrozomi görülme oranı % 25’in üstünde
Doğumda bebek ağırlığının 4 kg’ın üstünde olması durumunda makrozominin söz konusu olacağını dile getiren Dr. Tamtekin, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bütün doğumlar içinde makrozomi görülme oranı % 2-8 civarındayken diyabetik anne bebeklerinde bu oran %26’lara kadar çıkabiliyor. Gebelik döneminde kan şekeri ne kadar yüksekse makrozomi görülme oranı o kadar yükselir. Özellikle 20-30 haftalar arasında kan şekerinin kontrol altında tutulması makrozomi riskini aşağı seviyelere indirir. Makrozomide beyin ve böbrekler dışındaki tüm organlar büyüktür. Büyük bebeğin doğum esnasında birçok problemle karşılaşması doğaldır. En sık görülen problemler doğum travmalarıdır. Makrozomik olan bebekler genellikle 1 yaşın sonunda yaşıtlarıyla aynı kiloda olurlar, ancak bu bebeklerin 5- 8 yaştan sonra şişmanlık riski artar.” ''Düşük kan şekeri bebekte kalıcı beyin hasarına neden olabilir!''
Dr. Tamtekin, kan şekeri düşük olan bebeklerin ellerinde titreme, huzursuzluk ve morarma gibi belirtiler görülebileceğini belirterek şu bilgileri aktardı:
“Bu bebeklerde ayrıca vücut ısısının düşüklüğü, sık nefes alma, solunum durması, solunum güçlüğü gibi belirtiler de görülüyor. Doğumdan 30-60 dakika sonra, otuz dakika aralıklarla bakılan iki kan şekeri ölçümünün 40 mg/dl nin altında olması durumunda bebek hipoglisemik olarak değerlendirilir. Çok düşük kan şekeri ve bunun uzun sürmesi kalıcı beyin hasarına neden olabilen önemli bir olaydır. Bebek hipogisemi nedeniyle havale geçirebileceği gibi hipogliseminin uzaması kalp kasını etkileyerek kalp yetmezliğine neden olabilir. Bu nedenle bebekte beslenmeye engel herhangi bir durum yoksa bebek hemen ağızdan beslenmelidir. Ağızdan beslenemeyecek durumda olan bebeklere derhal damar yolu açılarak gerekli tedavi yapılmalıdır. Düşük kalsiyum seviyesi, Hipokalsemi ve Hipomagnezemi Diyabetik annelerin bebeklerinin % 19-50’sinde düşük seviyede kalsiyum görülebildiğini dile getiren Dr. Tamtekin, sözlerini şöyle sürdürdü: “Sıklıkla kalsiyum düşüklüğü ile birlikte magnezyum düşüklüğü de görülen bu bebeklerde pek fazla belirti gözlenmemekle birlikte kalsiyum ve magnezyum düşüklüğü olan bebeklerde en sık görülen belirti tremor’dur. Hipokalsemi ve hipomagnezemi sıklıkla 24- 36 saatte gelişiyor. Tedavide kalsiyum ve magnezyum uygulanıyor. Tedavi edilmeyen bebeklerde havale görülme riski yüksektir. Diyabetik annelerin bebeklerinde sağlıklı annelerin bebeklerine oranla bilirubin düzeyleri daha yüksek seyrediyor. Bu sebeple diyabetik anne bebeklerinin % 20-30’unda uzamış yenidoğan sarılığı görülüyor.” RD Sendromu Diyabetik anneden doğan bebeklerin Respiratuar Distres sendromuna karşı, normal bebeklere oranla 5 kat daha fazla risk taşıdıklarını söyleyen Dr. Tamtekin, “Akciğerlerin yeterince olgunlaşmaması nedeniyle gelişen Respiratuar Distres sendromunda akciğerler nefes alırken yeterince genişleyemez, nefes verirken de içindeki tüm havayı boşaltamaz. Tedavide mekanik ventilasyon cihazlarından faydalanılmaktadır. Diyabetik anne bebeklerinde % 50 oranında kalp büyüklüğü, % 5-17 oranında kalp yetmezliği ve % 40 oranında kalp ritm ve ileti bozuklukları saptanıyor” dedi. ''Tiroid ilaçları anne tarafından güvenle kullanılabilir.'' Tiroid bezi az veya çok çalışan annelerin tiroid ilaçlarını emzirirken de kullanmaları gerektiğini belirten Dr. Tamtekin, “Tiroid ilaçları bebeklere zarar vermez. Bazı bebeklerin tiroid bezi doğumsal olarak az çalışır. Hipotiroidi denilen bu hastalıkta bebek kalın sesli, kuru ve seyrek saçlı, kabızlık sorunu olan ve büyük dilli olur. Dili adeta ağzına sığmaz. Tetkikleri yapılarak en kısa sürede tedaviye başlanması sonucunda, şikâyetleri düzelen bu bebekler, doktor kontrolünde ilaçlarını düzenli kullandıkları takdirde yaşlarına uygun gelişimlerini sürdürebiliyor” diye ekledi. |